XIX-wieczne odlewnictwo artystyczne to znaczący obszar zbiorów Działu Sztuki Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, obejmujący swym zasięgiem blisko sto siedemdziesiąt eksponatów będących odlewami wykonanymi głównie z żeliwa oraz w mniejszym stopniu z cyny i brązu. Bogactwo oraz różnorodność tej części kolekcji sprawia, iż jest ona jednym z najliczniejszych tego typu zbiorów w Polsce. Jej trzon stanowią gemmy, plakiety, niewielkich rozmiarów posągi, biżuteria żeliwna oraz szeroko pojęta galanteria, w skład której wchodzą przybory biurowe, przedmioty codziennego użytku, a także rzeczy służące do dekoracji mieszkań. 

Znaczną część muzealnych eksponatów tworzą wyroby Królewskiej Odlewni Żelaza w Gliwicach powstałej w 1796 roku między innymi za sprawą Fryderyka Wilhelma Redena, jednego z najważniejszych twórców przemysłu na Górnym Śląsku. Kolekcję uzupełniają obiekty pochodzące z innych, licznie zasilających w tym czasie obszar Europy Środkowej odlewni, jak choćby z giserni Siméona Pierre’a Devaranne’a czy z saksońskiej huty Mägdesprung am Harz.

XIX-wieczne odlewnictwo artystyczne to niezwykły przykład połączenia tak odległych dziedzin, jak przemysł i sztuka. Zgromadzone zabytki są ponadto skarbnicą wiedzy na temat historii i kultury materialnej XIX wieku oraz przejawiających się w sztuce tamtego czasu tendencji.

Wystawa „Alchemia epoki przemysłu. XIX-wieczne odlewnictwo artystyczne ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu”, którą będzie można oglądać od listopada 2024 roku do czerwca 2025 roku, stanowi prezentację wyjątkowego zjawiska, jakim bezsprzecznie pozostaje XIX-wieczne odlewnictwo artystyczne.

W ramach wydarzeń towarzyszących ekspozycji przewidziano także konferencję poświęconą tematowi XIX-wiecznego odlewnictwa artystycznego, która odbędzie się 6 marca 2025 roku. Choć w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu dominują odlewy żeliwne pochodzące z Królewskiej Odlewni Żelaza w Gliwicach oraz niewielka liczba eksponatów z innych odlewni obszaru niemieckojęzycznego, zapraszamy wszystkich, którzy chcą podzielić się wiedzą na temat XIX-wiecznego odlewnictwa artystycznego, począwszy od technologii powstawania odlewów, poprzez historię miejsc, w których były tworzone, a skończywszy na wszelkich innych uwarunkowaniach mających wpływ na kształt i znaczenie tego zjawiska.

Szczegółowe informacje na temat warunków uczestnictwa oraz przebiegu konferencji będą dostępne w późniejszym terminie.

wernisaż: 6 listopada 2024, godz. 17.00
czas trwania wystawy: 7 listopada 2024 – 29 czerwca 2025
miejsce: pl. Jana III Sobieskiego 2, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu
kurator: Helena Kisielewska